Czym jest fizjoterapia uroginekologiczna?
Fizjoterapia uroginekologiczna to stosunkowo młoda i jeszcze mało rozpowszechniona dziedzina fizjoterapii. Zajmuje się profilaktyką, diagnostyką oraz leczeniem schorzeń związanych z nieprawidłowościami w obrębie miednicy mniejszej, głównie u kobiet. Są to m.in. nietrzymanie moczu, stolca czy gazów, dysfunkcje seksualne, takie jak np. ból podczas stosunku płciowego, obniżenie narządów rodnych, poporodowe lub inne dolegliwości kobiece. Dla wielu kobiet są to wciąż wstydliwe problemy i nie korzystają one z dobrodziejstw fizjoterapii uroginekologicznej lub nawet nie wiedzą, że może ona znacząco poprawić ich komfort życia.
Komu może pomóc fizjoterapeuta uroginekologiczny?
Wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego jest wskazana zarówno w ramach profilaktyki zdrowotnej, jak i w przypadku określonych dolegliwości, dla kobiet w różnym wieku. Ten rodzaj fizjoterapii zaleca się przede wszystkim kobietom, które odczuwają dyskomfort spowodowany wysiłkowym nietrzymaniem moczu, mają problemy związane z obniżeniem narządów rodnych, endometriozę, silne bóle menstruacyjne, a także mniej oczywiste, jak bóle podczas współżycia, rozejście mięśnia prostego brzucha, czy dolegliwości bólowe ze strony kości guzicznej (ogonowej). Jest szczególnie ważna dla kobiet ciężarnych i w połogu, mających np. dolegliwości spowodowane przez blizny po cięciu cesarskim czy po nacięciu krocza, dla kobiet wchodzących w okres menopauzy, będących przed zabiegiem w obrębie miednicy oraz po nim, a także, które chcą zwiększyć satysfakcję z życia seksualnego. Możliwości terapeutyczne tej dziedziny fizjoterapii są bardzo szerokie.
Na czym polega fizjoterapia uroginekologiczna?
Zwykle dysfunkcja dna miednicy jest związana ze zbyt dużym lub małym napięciem mięśniowym. Mięśnie, więzadła i powięzi tworzące dno miednicy stanowią podporę dla narządów wewnętrznych – przede wszystkim dla narządów płciowych, ale także a także dla pęcherza moczowego i odbytnicy. Z powodu starzenia się organizmu, choroby, operacji lub porodów tracą siłę i elastyczność, co powoduje problemy, które wpływają na jakość życia. Fizjoterapia ginekologiczna ma na celu m.in. wzmocnienia mięśni dna miednicy,
W pracy z pacjentkami stosuje się różne techniki manualne, w tym badanie per vaginam (przezpochwowe) i per rectum (przezodbytowe), techniki wisceralne – praca w obrębie brzucha, gdzie znajdują się narządy wewnętrzne, mięśnie i powięzi, trening mięśni dna miednicy i aktywację mięśni brzucha. Fizjoterapeuci uczą prawidłowego oddychania podczas indywidualnie dobranych ćwiczeń, prawidłowej postawy ciała, a w określonych sytuacjach wykonują także techniki manualne na kręgosłup i mięśnia grzbietu.
Fizjoterapię można też wzbogacać o kinesiotaping, czyli oklejanie specjalnymi taśmami określonych miejsc na ciele, elektrostymulację, biofeedback lub określone ćwiczenia, które pacjentki muszą regularnie wykonywać również w domu.
Kiedy zgłosić się na wizytę?
Najlepiej jak najszybciej od pojawienia się problemów. Tylko wtedy możliwe jest wdrożenie terapii nieinwazyjnej u fizjoterapeuty uroginekologicznego. W większości przypadków pozwala to na całkowite pozbycie się dolegliwości lub znaczącą poprawę. W przypadku zaniedbań lub lekceważenia problemów mogą być konieczne inwazyjne zabiegi, np. leczenie operacyjne.
Czy warto umówić się na fizjoterapię uroginekologiczną w czasie ciąży i kiedy?
Zdecydowanie tak. Fizjoterapeuta może wspierać ginekologa i pomóc przyszłym mamom przejść przez okres ciąży i przygotować do porodu. To właśnie w tym okresie mięśnie i kręgosłup są bardzo obciążone. Pomoże także w szybszym powrocie do formy po porodzie. Wizyta pacjentki ciężarnej u fizjoterapeutki uroginekologicznej wskazana jest w drugim trymestrze ciąży. Kobiety ciężarne obawiające się o bezpieczeństwo wykonywania takich zabiegów zawsze mogą zasięgnąć konsultacji ginekologa. Po porodzie natomiast na wizytę zapraszamy minimum po 6 tygodniach od urodzenia dziecka, niezależnie, czy był to poród fizjologiczny, czy cięcie cesarskie.
Czy są jakieś przeciwskazania do fizjoterapii uroginekologicznej?
Przeciwwskazaniem są nadciśnienie w III trymestrze ciąży, ciąża powikłana – tu konieczna jest zgoda lekarza ginekologa, nagły spadek masy ciała, skaza krwotoczna, obrzęk całego ciała. W związku z tym, że w ramach wizyty, oczywiście za zgodą pacjentki, może być wykonywane badanie per rectum przeciwskazaniem są żylaki odbytu, czyli hemoroidy.
Jak wygląda taka wizyta? Czy trzeba się do niej specjalnie przygotować?
Pierwszorazowa wizyta trwa 60 minut, a kolejne po 30 minut. Podczas terapii fizjoterapeuci zapewniają pacjentkom poczucie komfortu i intymności. Wskazane jest założenie wygodnego stroju i zabranie ze sobą wyników badań, jeśli były wykonywane: badania uroginekologicznego, rezonansu (MRI), prześwietlenia (RTG) kręgosłupa. Warto też spisać pytania do fizjoterapeuty. W czasie konsultacji fizjoterapeuta przeprowadza z pacjentką wywiad medyczny, analizuje postawę całego ciała, tor oddechowy. Wykonuje badanie manualne powłok brzusznych, miednicy, kręgosłupa, przepony, żeber, a opcjonalnie, w ściśle określonych wskazaniach i za zgodą pacjentki, badanie per vaginam i/lub per rectum.
Następnie prowadzi indywidualnie dobraną terapię dostosowaną do zgłoszonych dolegliwości. Uczy ćwiczeń m.in. zwiększających świadomość swojego ciała, a na koniec określa dalszy plan fizjoterapii i przekazuje zalecenia.
Podczas wizyt bardzo ważna jest szczerość i zadawanie pytań w przypadku każdej wątpliwości, a także stosowanie się do zaleceń i wykonywanie ćwiczeń. Tylko współpraca i zaangażowanie zarówno fizjoterapeuty, jak i pacjentki dadzą najlepszy efekt końcowy.
Jak długo musi trwać fizjoterapia uroginekologiczna, aby pacjentka zauważyła poprawę?
To kwestia indywidualna. Okres, po jakim pacjentka może odczuć poprawę zależy od dolegliwości, z jakimi zgłosi się na wizytę. Postęp będzie zależny o wielu czynników, które również będą omówione na wizycie, np. od realizowania zaleceń otrzymanych na wizycie, charakteru pracy, aktywności fizycznej.
Czy kobieta, która nie współżyła może skorzystać z fizjoterapii uroginekologicznej?
Tak może skorzystać z fizjoterapii. Zabiegi zawsze są dobierane indywidualnie, adekwatnie do sytuacji.
Czy pacjentka, która ma miesiączkę może przyjść na terapię, czy powinna odwołać wizytę?
W takim przypadku zalecamy, aby przełożyć wizytę.
Czy terapię uroginekologiczną może prowadzić każdy fizjoterapeuta?
Nie, nie każdy. Fizjoterapia uroginekologiczna jest wykonywana przez wyspecjalizowanego fizjoterapeutę, który ukończył odpowiednie szkolenie w tym zakresie.
Gdzie i jak umówić się na wizytę do fizjoterapeuty uroginekologicznego w Medicover?
Fizjoterapeuci uroginekologiczni przyjmują w centrach medycznych: Grochowska (Warszawa), Podgórska (Kraków), Tarasy Grabiszyńskie (Wrocław), Górskiego (Gdynia), Malta (Poznań), Żelazna (Katowice). Na wizytę można umówić się przez Infolinię, online przez MediStore lub na recepcji centrum medycznego. W centrach Medicover przyjmują głównie fizjoterapeutki.
