Witaminy to substancje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Niestety, organizm człowieka nie potrafi ich samodzielnie wytworzyć, dlatego konieczne jest ich dostarczenie, najlepiej w pożywieniu.Produkty, które organizm sam przekształca w witaminy, nazywamy prowitaminami. Same witaminy dzielą się na dwie grupy: na rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K ), i te rozpuszczalne w wodzie (B1, B2, B6, B12, kwas foliowy, niacyna, kwas pantotenowy, biotyna, witamina C ).
Najbogatsze w tłuszcz są potrawy zawierające... tłuszcz. Przedawkowanie tego typu witamin może spowodować niebezpieczne w skutkach schorzenia. Przedawkowanie witamin rozpuszczalnych w wodzie zwykle nie jest niebezpieczne, (ale nie oznacza też, że jest zdrowe!), ponieważ ich nadmiar zostaje szybko wydalony z organizmu.
Zawartość witamin w produktach spożywczych zależy przede wszystkim od sposobu ich produkcji, przechowywania i obróbki.
Przy urozmaiconej diecie praktycznie nie dochodzi do niedoboru witamin. Organizm człowieka posiada zdolność magazynowania tych substancji, co pozwala na uzupełnienie niedoboru, w momentach większego zapotrzebowania.
Najczęstsze przyczyny niedoboru witamin:
- Monotonne i niewystarczające odżywianie
- Zwiększone zapotrzebowanie podczas ciąży lub karmienia.
- Nadużywanie alkoholu, palenie papierosów lub stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych.
- Zwiększone zapotrzebowanie u niemowląt i dzieci w okresach szybkiego wzrostu.
- Sytuacjach stresowych i dużym obciążeniu fizycznym.
- Choroby (np. ciężkie infekcje, choroby żołądka i jelit) lub przyjmowanie niektórych leków (np. antybiotyków), które zakłócają wchłanianie witamin z pożywienia.
Co możesz zrobić:
- Zwiększone zapotrzebowanie na witaminy, można wyrównać, stosując zdrowe i urozmaicone odżywianie. Jednak w niektórych przypadkach konieczne jest dodatkowe przyjmowanie preparatów witaminowych.
- Przyjmuj preparaty, zawierające oprócz witamin także sole mineralne i mikroelementy (np. w postaci tabletek rozpuszczalnych), aby uzupełnić monotonną i ubogą dietę. Jednak w przypadku stwierdzenia ewidentnego niedoboru witamin lub awitaminozy powinno się dostarczyć organizmowi brakujące witaminy w postaci preparatu, zawierającego wyłącznie składnik, którego organizmowi brakuje, a nie w postaci preparatów wielowitaminowych, gdyż wówczas dawka witaminy jest zbyt mała.
Zapobieganie
Aby nie dopuścić do niedoboru witamin, należy jeść świeże, naturalne produkty spożywcze. Warzywa i owoce powinno się spożywać w miarę możliwości na surowo lub tylko lekko podgotowane.
