Długa i bierna obecność na mrozie i związane z tym wychłodzenie organizmu może skończyć się bolesnym i rozległym podrażnieniem skóry, amputacją kończyn, a nawet śmiercią.
Mróz nie odpuszcza, a meteorolodzy ostrzegają, że te najniższe temperatury dopiero przed nami i wtedy termometry mogą wskazywać nawet poniżej – 20° C. Wiatr i duża wilgotność potęguje odczuwanie chłodu. Ryzyko odmrożeń jest coraz większe. Do lekarzy zgłaszają się poszkodowani z odmrożeniami. Ich przyczyną jest niewłaściwy ubiór, zlekceważenie potrzeb skóry, którą trzeba smarować kremem, zbyt długi czas przebywania na mrozie, oraz alkohol.
Zimno powoduje miejscowy skurcz naczyń krwionośnych, krew słabiej pulsuje i zwalnia się jej przepływ. Na odmrożenia szczególnie podatne są odsłonięte części ciała czyli twarz, uszu i ręce. Pierwszym sygnałem świadczącym o działaniu niskiej temperatury jest zaczerwieniona skóra. Gdy zaczyna swędzieć, piec i boleć, pojawia się obrzęk, można mówić o odmrożeniu. Ciężkość odmrożenia określa się w stopniach:
• I stopień - charakteryzuje się przejściowymi zaburzeniami w krążeniu krwi w skórze, bólem, często silnym, bladością lub sinoczerwonym zabarwieniem skóry, obrzękiem, pieczeniem i świądem skóry.
• II stopień - odmrożenia to pojawiające się na skórze pęcherze z płynem surowiczym,
• III stopień – martwica powierzchowna skóry.
• IV stopień –głęboka martwica, której ulegają np. palce, uszy lub nos. W takim przypadku może dojść do samoistnej amputacji odmrożonej części ciała.
Jak pomóc?
- Zabierz poszkodowanego z mrozu i przenieść go do ciepłego miejsca;
- rozluźnij obcisłą odzież (np. skarpetki) i rozsznuruj buty - zmniejszy to ucisk na odmrożone miejsca i poprawi krążenie;
- ułóż kontuzjowanego w pozycji zapobiegającej uciskowi na nerwy obwodowe kończyn;
- podaj rozgrzewające napoje z dużą ilością cukru, ale nie gorące; wskazany jest sok malinowy, napar z lipy i herbata z miodem;
- odmrożone miejsca należy przykryć jałowym opatrunkiem;
- ogrzewanie odmrożonych miejsc powinno przebiegać stopniowo; np. ręce należy moczyć w chłodnej wodzie, by potem zwiększać jej temperaturę; stopy można zawinąć w ciepły ręcznik;
- wychłodzone ciało można rozgrzać termoforem, ciepłem własnego ciała, delikatnym masażem lub ćwiczeniami;
- zimne ręce rozgrzeją się, gdy schowamy je pod pachy;
- przykryj poszkodowanego ciepłym kocem;
- jeśli ból jest silny zastosuj środki przeciwbólowe
Jak zapobiegać?
- ciepłe ubranie – najlepiej na „cebulkę”; obowiązkowa czapka na głowie, a nie w kieszeni – górą ucieka najwięcej ciepła, rękawiczki i grube nieuciskające skarpety;
- odkryte części ciała (twarz, a w szczególności nos i policzki) posmarować tłustym kremem;
- stosować pomadki ochronne do ust;
- nie wychodzić na dwór, kiedy nie ma takiej konieczności lub jesteś bardzo zmęczony;
- unikaj alkoholu i picia zimnych napojów na dworze;
- nie stój bezczynnie, nawet czekając na autobus można się rozgrzać maszeruj wokół przystankowej wiaty
