Jak przebiegało badanie?
Celem zespołu badawczego było sprawdzenie, czy naczynia krwionośne w nerkach reagują inaczej po wypiciu napoju z HFCS niż po wypiciu zwykłej wody. Wyniki opublikowano w „American Journal of Physiology–Renal Physiology”.
Badanie składało się z dwóch etapów:
Etap 1: reakcja nerek podczas stresu fizjologicznego
13 zdrowych ochotników wykonywało tzw. cold pressor test — zanurzali rękę w bardzo zimnej wodzie, co pobudza układ współczulny (ten sam, który odpowiada za reakcję na stres).
Test przeprowadzano dwukrotnie:
-
przed wypiciem 500 ml napoju z HFCS lub wody,
-
30 minut po wypiciu.
Dzięki temu można było porównać, czy i jak zmienia się napięcie naczyń krwionośnych w nerkach.
Etap 2: wpływ różnych słodzików
W drugiej części badania 12 uczestników piło po kolei cztery różne napoje:
-
wodę,
-
napój słodzony słodzikiem (wersja „Diet”),
-
napój z sacharozą,
-
napój z HFCS.
Każdy napój miał podobny smak i taką samą zawartość kofeiny, aby wykluczyć wpływ dodatkowych czynników.
Za pomocą USG Doppler oceniano przepływ krwi przez nerkowe naczynia krwionośne i obliczano tzw. opór naczyniowy.
Co odkryli naukowcy?
Wyniki były jednoznaczne:
✔ Napój z HFCS powodował wyraźne zwężenie naczyń w nerkach
Efekt ten pojawiał się zarówno w spoczynku, jak i w sytuacji stresowej (podczas próby w zimnej wodzie).
✔ Inne napoje nie wywoływały tego efektu
Nie zaobserwowano podobnej reakcji po wodzie, napoju „Diet” ani napoju słodzonym zwykłym cukrem (sacharozą).
Dlaczego HFCS działa tak niekorzystnie?
U osób, które piły napój z HFCS, odnotowano:
-
wyższe stężenie kwasu moczowego,
-
zwiększone stężenie kopeptyny, czyli wskaźnika aktywności wazopresyny — hormonu wpływającego m.in. na napięcie naczyń i gospodarkę wodną.
To właśnie kombinacja tych dwóch czynników — a nie kofeina czy sama „gęstość” napoju — najprawdopodobniej odpowiadała za intensywniejszy skurcz naczyń krwionośnych w nerkach.
Co to oznacza dla zdrowia?
Wypicie 500 ml napoju gazowanego słodzonego HFCS może:
-
w ciągu 30 minut obniżać przepływ krwi przez nerki,
-
nasilać skurcz naczyń szczególnie wtedy, gdy organizm jest w stresie,
-
dodatkowo obciążać nerki u osób z cukrzycą typu 2, otyłością czy przewlekłą chorobą nerek — czyli u grup najbardziej narażonych na uszkodzenia tego narządu.
Naukowcy zwracają uwagę, że regularne spożywanie napojów z syropem glukozowo-fruktozowym może prowadzić do przewlekłego podwyższenia oporu naczyniowego, co sprzyja niedokrwieniu i stopniowym uszkodzeniom nerek.
To kolejny element układanki, bo nadmierna fruktoza już wcześniej była wiązana z zaburzeniami metabolicznymi i chorobami nerek.