Popularny składnik słodzonych napojów szkodzi nerkom. Nowe badania pokazują, jak szybko działa

Słodzone napoje gazowane kojarzymy głównie z pustymi kaloriami i ryzykiem próchnicy. Tymczasem ich wpływ na organizm jest znacznie bardziej złożony. Naukowcy przyjrzeli się jednemu z najczęściej stosowanych słodzików — syropowi glukozowo-fruktozowemu (HFCS) — i odkryli, że już jedna duża porcja napoju z tym składnikiem może w ciągu kilkudziesięciu minut zaburzyć przepływ krwi przez nerki.
Aleksandra Załęska
Dzisiaj 09:43
Udostępnij
Popularny składnik słodzonych napojów szkodzi nerkom. Nowe badania pokazują, jak szybko działa

Jak przebiegało badanie?

Celem zespołu badawczego było sprawdzenie, czy naczynia krwionośne w nerkach reagują inaczej po wypiciu napoju z HFCS niż po wypiciu zwykłej wody. Wyniki opublikowano w „American Journal of Physiology–Renal Physiology”.

Badanie składało się z dwóch etapów:

Etap 1: reakcja nerek podczas stresu fizjologicznego

13 zdrowych ochotników wykonywało tzw. cold pressor test — zanurzali rękę w bardzo zimnej wodzie, co pobudza układ współczulny (ten sam, który odpowiada za reakcję na stres).

Test przeprowadzano dwukrotnie:

  1. przed wypiciem 500 ml napoju z HFCS lub wody,

  2. 30 minut po wypiciu.

Dzięki temu można było porównać, czy i jak zmienia się napięcie naczyń krwionośnych w nerkach.

 Etap 2: wpływ różnych słodzików

W drugiej części badania 12 uczestników piło po kolei cztery różne napoje:

  • wodę,

  • napój słodzony słodzikiem (wersja „Diet”),

  • napój z sacharozą,

  • napój z HFCS.

Każdy napój miał podobny smak i taką samą zawartość kofeiny, aby wykluczyć wpływ dodatkowych czynników.

Za pomocą USG Doppler oceniano przepływ krwi przez nerkowe naczynia krwionośne i obliczano tzw. opór naczyniowy.

Co odkryli naukowcy?

Wyniki były jednoznaczne:

Napój z HFCS powodował wyraźne zwężenie naczyń w nerkach

Efekt ten pojawiał się zarówno w spoczynku, jak i w sytuacji stresowej (podczas próby w zimnej wodzie).

Inne napoje nie wywoływały tego efektu

Nie zaobserwowano podobnej reakcji po wodzie, napoju „Diet” ani napoju słodzonym zwykłym cukrem (sacharozą).

Dlaczego HFCS działa tak niekorzystnie?

U osób, które piły napój z HFCS, odnotowano:

  • wyższe stężenie kwasu moczowego,

  • zwiększone stężenie kopeptyny, czyli wskaźnika aktywności wazopresyny — hormonu wpływającego m.in. na napięcie naczyń i gospodarkę wodną.

To właśnie kombinacja tych dwóch czynników — a nie kofeina czy sama „gęstość” napoju — najprawdopodobniej odpowiadała za intensywniejszy skurcz naczyń krwionośnych w nerkach.

Co to oznacza dla zdrowia?

Wypicie 500 ml napoju gazowanego słodzonego HFCS może:

  • w ciągu 30 minut obniżać przepływ krwi przez nerki,

  • nasilać skurcz naczyń szczególnie wtedy, gdy organizm jest w stresie,

  • dodatkowo obciążać nerki u osób z cukrzycą typu 2, otyłością czy przewlekłą chorobą nerek — czyli u grup najbardziej narażonych na uszkodzenia tego narządu.

Naukowcy zwracają uwagę, że regularne spożywanie napojów z syropem glukozowo-fruktozowym może prowadzić do przewlekłego podwyższenia oporu naczyniowego, co sprzyja niedokrwieniu i stopniowym uszkodzeniom nerek.

To kolejny element układanki, bo nadmierna fruktoza już wcześniej była wiązana z zaburzeniami metabolicznymi i chorobami nerek.