W Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi (15 października) warto przypomnieć sobie podstawowe zasady profilaktyki, które mogą zadecydować o naszym zdrowiu i życiu.
Wczesne wykrycie to klucz do sukcesu
Według lek. Pawła Gruszeckiego, ordynatora Oddziału Ginekologiczno-Położniczego w Szpitalu im. Rudolfa Weigla w Blachowni (Scanmed), najważniejsza w walce z rakiem piersi jest profilaktyka wtórna - czyli działania umożliwiające szybkie wykrycie niepokojących zmian.
Czym wcześniej zauważysz problem, tym skuteczniejsza będzie terapia. Dlatego eksperci zalecają:
Regularne badania obrazowe - kobiety między 45. a 74. rokiem życia powinny wykonywać mammografię co dwa lata (bezpłatnie w ramach programu NFZ). Młodsze panie, szczególnie z czynnikami ryzyka, powinny regularnie wykonywać USG piersi.
Samobadanie piersi - to najprostszy sposób monitorowania swojego zdrowia. Wystarczy 5 minut raz w miesiącu, najlepiej kilka dni po zakończeniu miesiączki. Regularne samobadanie pozwala lepiej poznać własne ciało i szybciej zauważyć wszelkie zmiany - guzki, przebarwienia, wyciek z brodawki czy asymetrię.
Strach przed badaniami - największy wróg profilaktyki
Mimo rosnącej świadomości, wiele kobiet wciąż odkłada wizyty kontrolne. Powody? Lęk przed diagnozą, obawa przed bólem podczas mammografii, a czasem zwykły wstyd.
- Badanie piersi powinno być tak naturalne jak kontrola ciśnienia czy badanie wzroku. To forma dbałości o siebie, a nie powód do wstydu - podkreśla ordynator Gruszecki.
Kluczową rolę odgrywają tu lekarze pierwszego kontaktu i ginekolodzy, którzy poprzez edukację i empatyczną rozmowę mogą przełamać opór pacjentek przed profilaktyką.
Zdrowy styl życia obniża ryzyko zachorowania
Choć 5-10% przypadków raka piersi wynika z mutacji genetycznych (BRCA1, BRCA2), większość zachorowań ma związek z czynnikami środowiskowymi i stylem życia. Co możesz zrobić, aby zmniejszyć ryzyko?
Regularny ruch - minimum 150 minut aktywności fizycznej tygodniowo
Utrzymanie prawidłowej wagi ciała - nadwaga i otyłość zwiększają ryzyko zachorowania
Rezygnacja z używek - alkohol i papierosy znacząco podnoszą prawdopodobieństwo rozwoju nowotworu
Świadome decyzje o terapii hormonalnej - długotrwała hormonalna terapia zastępcza może zwiększać ryzyko i powinna być stosowana wyłącznie pod kontrolą specjalisty
Nowoczesna diagnostyka - metoda ICG
Współczesna medycyna oferuje coraz bardziej precyzyjne narzędzia diagnostyczne. Jedną z innowacyjnych metod jest technika ICG (indocyjanina zielona), która pozwala na dokładne oznaczenie węzłów wartowniczych.
Dzięki temu możliwe jest określenie stopnia zaawansowania choroby bez konieczności usuwania dużej liczby węzłów chłonnych, co minimalizuje ryzyko powikłań, takich jak obrzęk limfatyczny.
Wsparcie psychologiczne - równie ważne jak leczenie
Diagnoza onkologiczna dotyka nie tylko ciała, ale całej osobowości pacjentki - jej psychiki, relacji rodzinnych, planów życiowych. Dlatego opieka psychologiczna jest nieodłącznym elementem skutecznej terapii.
Badania publikowane w Psycho-Oncology Journal potwierdzają, że wsparcie psychologiczne poprawia jakość życia pacjentek i może wpływać na lepsze wyniki leczenia. Grupy wsparcia, terapia indywidualna i kontakt z innymi osobami przechodzącymi przez podobne doświadczenia pomagają odzyskać poczucie kontroli i siły do walki.
Nie ignoruj sygnałów od swojego ciała
- Nie każda zmiana w piersi oznacza raka, ale każda zasługuje na konsultację lekarską - apeluje lek. Paweł Gruszecki. - Lepiej wykonać niepotrzebne badanie niż przegapić moment, w którym można było skutecznie zareagować.
Październik to "różowy miesiąc" - czas przypominający, że troska o zdrowie piersi to nie tylko kampania społeczna, ale codzienne, świadome wybory każdej z nas.
