Od tradycji do nowoczesności
Choć współczesne mleka roślinne kojarzymy z nowinką, ich historia jest znacznie dłuższa. Migdałowe pojawiało się w kuchni średniowiecznej Europy, a sojowe od wieków towarzyszyło diecie w Azji. Dzisiejsze produkty wyróżnia jednak nowoczesna technologia – są często wzbogacane w wapń, witaminy i minerały, dzięki czemu dorównują (a czasem przewyższają) mleku krowiemu pod względem wartości odżywczych.
Polska w roślinnym trendzie
Z raportu Polskiego Związku Producentów Żywności Roślinnej wynika, że wartość rynku alternatyw nabiału w Polsce między lipcem 2023 a czerwcem 2024 osiągnęła 657,3 mln zł. To ponad 50 mln zł więcej niż rok wcześniej i aż 140 mln zł więcej niż dwa lata temu. Według NielsenIQ mleka roślinne odpowiadają już za 11% wartości sprzedaży mleka zwierzęcego – a to pokazuje, że nie są już niszą.
Również badania ProVeg potwierdzają rosnącą popularność – co druga osoba w Polsce (50%) sięga po mleko roślinne przynajmniej okazjonalnie, a 31% konsumentów chciałoby widzieć ich jeszcze więcej w sklepach i kawiarniach.
Dlaczego coraz chętniej sięgamy po mleka roślinne?
Motywacje Polaków wpisują się w światowe trendy:
-
Zdrowie (46%) – brak cholesterolu, mniej tłuszczów nasyconych, często niższa kaloryczność i dodatki funkcjonalne (wapń, witamina B12).
-
Dobrostan zwierząt (33%) – ograniczanie produktów odzwierzęcych z powodów etycznych.
-
Ekologia (21%) – świadomość mniejszego wpływu na klimat i zużycia zasobów naturalnych.
Co ważne, zmienia się też postrzeganie tych produktów – już 48% badanych ocenia je znacznie przychylniej niż trzy lata temu. Dziś mleko roślinne to nie tylko zdrowa alternatywa, ale także smaczny i praktyczny wybór.
Wyzwania i perspektywy
Rozwojowi rynku towarzyszą także bariery – najczęściej wskazywane to cena (39%) i smak (30%). Jednak dynamiczna konkurencja obniża koszty, a innowacyjne technologie poprawiają jakość i walory sensoryczne napojów. W efekcie konsumenci mają coraz większy wybór – od klasycznych mlek sojowych po orzechowe, kokosowe czy owiane wersje „barista” stworzone specjalnie do kawy.
Trend, który zostanie z nami na długo
Analizy ProVeg pokazują, że większość mlek roślinnych ma równie dobry lub lepszy profil odżywczy niż mleko krowie – zawierają mniej tłuszczu i cukru, a wiele z nich jest wzbogaconych w witaminy i minerały. To sprawia, że roślinne alternatywy stają się nie tylko uzupełnieniem, ale coraz częściej realną alternatywą dla tradycyjnego nabiału.
Rosnąca popularność mlek roślinnych pokazuje, że to nie chwilowa moda, lecz trwała zmiana w sposobie myślenia o żywieniu. Dziś stanowią one ważny element świadomej diety – zarówno z troski o zdrowie, środowisko, jak i własne kubki smakowe.
Jak wybrać mleko roślinne dla siebie?
-
Do kawy – najlepiej sprawdzą się napoje owsiane i sojowe w wersji barista. Mają kremową konsystencję, dobrze się pienią i nie warzą w gorącej kawie.
-
Do płatków i owsianki – świetnym wyborem są mleka ryżowe i migdałowe. Delikatne w smaku, dodają lekkości i subtelnej słodyczy.
-
Dla sportowców – napoje sojowe i grochowe, które zawierają więcej białka, mogą stanowić wartościowe uzupełnienie diety aktywnych osób.
-
Dla osób dbających o wapń i witaminy – zwracaj uwagę na etykiety. Wybieraj produkty wzbogacane w wapń, witaminę B12 czy witaminę D.
-
Dla eksperymentatorów kulinarnych – kokosowe mleko roślinne świetnie sprawdza się w curry, deserach i koktajlach.
Światowy Dzień Mleka Roślinnego to idealna okazja, by spróbować nowych smaków i przekonać się, że ta alternatywa może na stałe zagościć w naszej codziennej diecie.