Czym są kąpiele leśne?
Choć nazwa brzmi poetycko, kąpiel leśna to po prostu świadomy spacer po lesie, podczas którego zwalniamy tempo i skupiamy się na zmysłowym odbiorze otoczenia. Nie chodzi o przebiegnięcie kilku kilometrów ani zaliczenie konkretnej trasy. Chodzi o bycie tu i teraz: słuchanie śpiewu ptaków, wąchanie zapachu igliwia, dotykanie kory drzew.
Jak tłumaczy Maggy Modlibowska, przewodniczka terapii leśnej, kluczem jest uważność i wyciszenie: odłożenie telefonu, zdjęcie słuchawek i świadome doświadczanie przyrody wszystkimi zmysłami. A jeśli zdecydujemy się na kąpiel leśną prowadzoną przez specjalistę, możemy liczyć na dobrze przemyślane ćwiczenia aktywujące zmysły i wspierające regenerację umysłu.
Natura leczy – potwierdzają to badania
Pierwsze eksperymenty z Shinrin-yoku przeprowadzono w Japonii w latach 80. W 1982 roku tamtejsza Agencja Leśna wprowadziła program promujący leśne spacery jako sposób na redukcję stresu. Wkrótce pojawiły się również naukowe dowody na prozdrowotne działanie takiej praktyki.
Badania wykazały m.in., że:
-
15 minut w lesie wystarcza, by obniżyć poziom kortyzolu (hormonu stresu),
-
dwugodzinna kąpiel leśna poprawia kreatywność i zdolność rozwiązywania problemów aż o 50%,
-
regularne spacery w naturze obniżają ryzyko depresji o 30%,
-
kontakt z fitoncydami – substancjami wydzielanymi przez drzewa – działa przeciwwirusowo i grzybobójczo.
Japońscy badacze zwrócili też uwagę na wzrost aktywności komórek NK (natural killers), które odgrywają ważną rolę w obronie organizmu przed nowotworami i infekcjami. Efekt utrzymywał się nawet przez 30 dni po leśnym spacerze.
Las – najlepszy terapeuta w zasięgu godziny
Nie trzeba wyjeżdżać daleko – jedna trzecia terytorium Polski to lasy, a niemal każdy z nas może dojechać do nich w mniej niż godzinę. Jak podkreśla Anna Choszcz-Sendrowska z Lasów Państwowych, las jest dostępny dla wszystkich, 24 godziny na dobę, zupełnie za darmo.
To idealna przestrzeń na relaks, regenerację i wzmocnienie odporności. Co ważne, z dobroczynnych właściwości lasu mogą korzystać wszyscy – niezależnie od wieku, formy fizycznej czy miejsca zamieszkania.
Kąpiele leśne i sztuka – wspólna siła oddziaływania
Okazuje się, że kontakt ze sztuką również ma działanie terapeutyczne. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, obcowanie z kulturą i tworzenie artystyczne może wspierać leczenie, poprawiać samopoczucie i wspomagać zdrowienie pacjentów. Właśnie dlatego Maggy Modlibowska stworzyła projekt „Beyond the Frame” – multisensoryczną wystawę w lesie, łączącą naturę i sztukę w duchu zero waste.
To połączenie – natury i sztuki – okazuje się wyjątkowo silnym wsparciem dla zdrowia i psychicznej równowagi.
Zrób to sam… albo z przewodnikiem
Kąpiel leśną można z powodzeniem praktykować samodzielnie. Wystarczy wyłączyć telefon, skupić się na otoczeniu, obserwować, wąchać, słuchać i odpuścić gonitwę myśli. Dla osób, które chcą wejść głębiej w tę praktykę, polecane są sesje z przewodnikiem, który prowadzi uczestników przez zaplanowane ćwiczenia, pomagające wyciszyć się i odzyskać balans.
Na zdrowie – do lasu!
W czasach, gdy depresja i wypalenie zawodowe stają się problemem globalnym, las może być naszym sprzymierzeńcem. To miejsce, gdzie ciało i umysł mogą się zregenerować, odporność się wzmacnia, a stres ustępuje miejsca wewnętrznemu spokojowi.
Nie potrzebujemy drogiego sprzętu, abonamentów ani aplikacji. Wystarczy wygodne buty, odrobina uważności i… las.