Dieta makrobiotyczna

Dziś termin makrobiotyka ponownie staje się modny i często stosowany. Jednak nie każdy z nas wie, co on oznacza. Zobaczmy, więc co kryje się pod ową tajemniczą nazwą. 

Co w sobie kryje makrobiotyka?
Metodę makrobiotyczną opracował w roku 1911 George Oshawa. Dieta ta czerpie ze starożytnych zasad chińskiej medycyny, bazuje na doniesieniach pochodzących z rękopisów wschodnich. Wg założeń makrobiotycznych żywność dzieli się na dwie zasadnicze części: Yin i Yang. Część Yin reprezentuje pierwiastek żeński i ma charakter odprężający i chłodzący. Jest energią skierowaną na zewnątrz. Yin odpowiada za ekspansję, rozluźnienie, zimno oraz smak słodki. Pierwiastek Yang reprezentuje formę męską z energią skierowaną do wewnątrz, powodującą jasność oraz smak słony. Zwolennicy diety są zdania, że nasze pożywienie zawiera w sobie różne proporcje pierwiastków Yin i Yang. Tylko dzięki odpowiedniemu i proporcjonalnemu doborowi udziału obu sił w diecie możemy zachować zdrowie.

Krok ku równowadze
Nasz organizm nie jest sobie ”Panem i okrętem”. Nieustająco podlega wpływom zewnętrznym, które zakłócają jego równowagę. Wg diety makrobiotycznej odżywianie się zgodnie z zaleceniami diety jest panaceum na wszelkie zło i ciągłym dążeniem do harmonii Yin i Yang. Dieta zawierająca dużo pierwiastka Yang (mięso, jaja, sól) może po długim okresie stosowania powodować wysokie ciśnienie krwi, agresję, nerwowość i nadpobudliwość. Za dużo Yin w pożywieniu (słodycze, nabiał, owoce) powoduje ogólne rozprężenie, odbiera motywację do działania, rozleniwia. Zadaniem diety makrobiotycznej jest, więc bilansowanie Yin i Yang poprzez unikanie pokarmów "ekstremalnych'' na rzecz produktów neutralnych.

Dozwolone i zakazane
Dieta makrobiotyczna nie zawiera w ogóle mięsa zwierząt rzeźnych, drobiu (mięsa kurczaka, indyka, przepiórek, strusi), jaj, owoców tropikalnych ani przetworów mlecznych. W umiarkowanych ilościach są dopuszczalne ryby, skorupiaki, rośliny strączkowe, warzywa, owoce, glony i wodorosty. Makrobiotyka w założeniu zawiera mało tłuszczu (głównie oliwę z oliwek), natomiast proponuje spory udział złożonych węglowodanów (brązowy ryż, jęczmień, pszenica, żyto, owies, kukurydza i gryka). Podsumowując jest bogata w błonnik, witaminy, składniki mineralne i pierwiastki śladowe.

[-------]

Najlepiej na surowo
Chociaż składniki makrobiotycznego jadłospisu są proste, niezwykle ważnym elementem przygotowania posiłków jest odpowiednia sztuka kulinarna, która zgodnie z filozofią makro zmienia obecną w nich energię. Im dłużej surowce gotuje się (w wodzie lub na parze), tym więcej dodaje się do potrawy składnika Yang. Aby w jak najmniejszym stopniu zmienić właściwości pożywienia, najlepiej przygotować posiłek ze zbóż w szybkowarze, a warzywa jedynie zblanszować przez zanurzenie na kilka minut we wrzątku. Oczywiście najbardziej „bezpieczną” dla energii formą jest spożywanie żywności w stanie nieprzetworzonym, czyli surowym.

Dieta na pory roku
W makrobiotyce nie ma jednak bardzo sztywnych reguł, które mówiłyby, co i kiedy trzeba jeść. Potrzeby są nie tylko kwestią indywidualną, ale zależą również od wielu czynników np. od aktywności fizycznej i pory roku. Zimą można pozwolić sobie na większe ilości produktów Yang. Można się rozgrzać, jedząc orzechy, ryby i sery, włączając do jadłospisu cebulę, paprykę, czosnek i zielone warzywa liściaste, ostre przyprawy. Wiosną dozwolone są większe ilości produktów słodkich, ale mało kwaśnych (daktyle, marchew, miód). Latem produkty ochładzające – zawierające więcej Yin, a więc warzywa i owoce (ogórki, arbuzy, gruszki). Powinno się gotować krótko, a niektóre produkty jeść na surowo. Więcej też powinno się pić. Jesienią spożywa się więcej pokarmów Yang, a więc produkty raczej miękkie i wilgotne (rzodkiew, jabłka, brzoskwinie).

Dla kogo dieta w stylu makro?
Dieta makrobiotyczna jest bardzo dobrą dietą dla pragnących oczyścić organizm i w ciągu 2 tygodni stracić około 5 kg. Ale uwaga: nieprawidłowo skonstruowana może powodować anemię, zmęczenie, osłabienie. Nie jest odpowiednia dla osób z osteoporozą, mających kłopoty z przyswajaniem witamin i chorych na serce. Nie powinny jej stosować także kobiety w ciąży, mamy karmiące oraz panie w okresie menopauzy. Choć makrobiotycy odżywiają się tak całe życie, dietetycy radzą, żeby przejść na normalne, niskokaloryczne jedzenie po 2 miesiącach.

Przykładowe menu

Śniadanie: Płatki owsiane na wodzie, grzanka z ciemnego chleba z formy, posmarowana łyżeczką miodu, herbata lub napar ziołowy.
Obiad: Zupa jarzynowa, sushi, tofu.
Podwieczorek: Jabłko.
Kolacja: Pulpety z prosa z warzywami, utarta rzodkiewka z podpieczonymi algami

A.Czarnewicz-Kamińska
www.fit.pl