Dlaczego śnią się koszmary?
Paradoksalnie, koszmary senne nie są zjawiskiem negatywnym. Jak wyjaśnia dr Monika Piotrowska-Matyszczak z Poradni Zdrowia Psychicznego Harmonia (Grupa LUX MED), to naturalny proces, w którym mózg „przepracowuje” emocje i przeżycia z całego dnia. Koszmar jest więc formą oczyszczania – dowodem na to, że nasz umysł próbuje poradzić sobie z nadmiarem informacji i lęków.
Większym problemem niż złe sny okazuje się bezsenność, częste wybudzenia i poczucie braku regeneracji. Szczególnie w czasach, gdy jesteśmy narażeni na silny stres i nadmiar negatywnych bodźców, jakość snu dramatycznie spada.
Stres a zaburzenia snu
Codzienny kontakt z trudnymi informacjami – czy to wiadomości o wojnie, kryzysach czy katastrofach – sprawia, że nasz mózg reaguje tak, jakbyśmy realnie przeżywali zagrożenie. Aktywuje się kora mózgowa, powstają obrazy i lęki, które trudno zracjonalizować. Efektem są objawy psychosomatyczne, takie jak:
-
podwyższone ciśnienie,
-
bóle głowy,
-
problemy żołądkowe,
-
wzmożona potliwość.
W takim stanie trudno o spokojny, głęboki sen.
Jak poprawić jakość snu?
Eksperci podkreślają, że kluczowe znaczenie ma ograniczenie stresu i dozowanie informacji. Zamiast śledzić wiadomości przez cały dzień, warto ustalić sobie jedną godzinę, w której sprawdzamy aktualne wydarzenia. Dzięki temu poziom kortyzolu – hormonu stresu – nie będzie przez całą dobę utrzymywał się na wysokim poziomie.
Dodatkowo, pomocne mogą być proste nawyki i techniki relaksacyjne:
-
nie sięgaj po telefon w nocy – niebieskie światło blokuje wydzielanie melatoniny,
-
wypróbuj ćwiczenia oddechowe, wizualizacje lub trening relaksacyjny Schulza,
-
wykonuj prostą, powtarzalną czynność – np. składanie prania,
-
wspomóż się naturalnie – melisa lub niewielkie dawki melatoniny mogą ułatwić zasypianie.
Godziny stresu – co oznaczają nocne wybudzenia?
Częste wybudzanie się między 2:00 a 5:00 nad ranem to tzw. godziny stresu. Organizm daje w ten sposób sygnał, że nie radzi sobie z napięciem emocjonalnym. W takich momentach zamiast frustrować się brakiem snu, lepiej sięgnąć po techniki relaksacyjne lub spróbować lekkiej aktywności, która uspokoi umysł.
Kiedy potrzebna jest pomoc specjalisty?
Choć wiele problemów ze snem można złagodzić naturalnymi metodami, czasem niezbędna jest konsultacja z lekarzem, psychologiem lub terapeutą. Farmakologia powinna być ostatecznością – stosowana wyłącznie pod kontrolą specjalisty i nigdy nie oparta na typowych lekach nasennych, które mogą uzależniać.
Zdrowy sen to podstawa regeneracji, odporności i dobrego samopoczucia. W czasach pełnych lęku i stresu warto szczególnie zadbać o higienę snu – ograniczyć bodźce informacyjne, stosować techniki relaksacyjne i pozwolić mózgowi na naturalne „oczyszczanie się” poprzez sny. Jeśli jednak problem utrzymuje się dłużej, najlepiej poszukać pomocy specjalisty, by odzyskać spokojne noce i pełnię energii w ciągu dnia.
