Doustnie? W formie maści lub żelu? Przed posiłkiem, czy po? W jaki sposób zażywać leki, aby substancja lecznicza wchłaniała się optymalnie, czyli szybko i bezpiecznie?  
fit.pl
2015-08-26 00:00
Udostępnij
Jak prawidłowo zażywać leki?

Czym popijać leki?

Stałe postacie leków to tabletki albo kapsułki. Do ich popijania najlepiej nadaje się przegotowana woda. Dlaczego nie woda mineralna? Niektóre wody źródlane zawierają różne proporcje rozpuszczalnych minerałów, między innymi wapnia, magnezu czy żelaza. Pierwiastki te z niektórymi substancjami leczniczymi tworzą taj zwane związki kompleksowe, które trudno wchłaniają się przez śluzówkę jelita. Dzieje się tak, gdyż powstałe związki mają ograniczoną rozpuszczalność w wodnym środowisku przewodu pokarmowego. Jeśli lek nie przejdzie do roztworu, nie ma szansy na wchłonięcie do krwi. Farmaceutyk w takim wypadku, zostaje po prostu wydalony z organizmu. W ten sposób zachowują się, na przykład niektóre antybiotyki. Bardzo często leki popijamy kawą lub herbatą. Należy tego unikać, gdyż w obu płynach zawarta jest tanina, która może utrudniać wchłanianie niektórych leków.

Uważać należy również na soki. W wielu sokach dostępnych na rynku znajduje się kwas cytrynowy, spełniający funkcję regulatora kwasowości. Obniża on wchłanianie niektórych leków na skutek ich absorbowania. Sok grapefruitowy jest szczególnie niebezpieczny, nie tylko ze względu na to, że może zawierać kwas cytrynowy, ale dlatego, że naturalnie występujące w nim flawonoidy blokują metabolizm niektórych leków.

Przed czy po jedzeniu?

Określenie „na pusty żołądek” oznacza, że lek powinien zostać przyjęty godzinę przed posiłkiem lub dwie godziny po posiłku. Takie przyjmowanie leków zapewnia optymalne wchłanianie substancji leczniczej. Na czczo należy przyjmować leki trudnowchłanialne, mające problemy z przeniknięciem do krwioobiegu, kiedy żołądku czy jelitach znajduje się pokarm. Dotyczy to między innymi antybiotyków.

Określenie „przed posiłkiem” oznacza, że musi upłynąć 20 minut zanim rozpoczniemy jedzenie. W ten sposób powinno przyjmować się niektóre leki przeciwcukrzycowe, działając tylko w obecności insuliny wydzielającej się po posiłku oraz leki pobudzające motorykę jelit.

Przyjmowanie leków po posiłku lub w jego trakcie jest zarezerwowane dla substancji, działających drażniąco na śluzówkę przewodu pokarmowego. Obecność pokarmu działa więc ochronnie na przewód pokarmowy. Po jedzeniu przyjmuje się między innymi kwas acetylosalicylowy, hydrokortyzon, ibuprofen, ketoprofen oraz preparaty z żelazem. Wymienionych substancji nie wolno przyjmować na czczo, gdyż grozi to wrzodami żołądka i podrażnieniem błony śluzowej przewodu pokarmowego.

Leki a jedzenie

Nie tylko to czym popijamy leki ma wpływ na wchłanianie substancji zawartych w lekach. Równie ważne są składniki naszego pożywienia.

Tłuszcze są doskonałym rozpuszczalnikiem dla niektórych leków, przyspieszając ich wchłanianie. Między innymi są to leki: przeciwdepresyjne, przeciwgrzybiczne, czy teofilina. Musimy jednak uważać na ilość tłuszczu w naszej codziennej diecie. Im większa jego ilość, tym większe prawdopodobieństwo, że nadmiar może spowodować zbyt duże wchłanianie, a to z kolei prowadzi do pojawienia się objawów przedawkowania leków.

Błonnik ma dobry wpływ na nasz przewód pokarmowy. Jednak jego nadmiar hamuje wchłanianie leku nasercowego, paracetamolu, a także niektórych witamin i minerałów.

Posiłki mleczne również wpływają na wchłanianie leków, zwłaszcza antybiotyków.

Pamiętajmy, aby przed zażyciem leku dokładnie przeczytać ulotkę i zalecenia co do sposobu dawkowania leku.