W Polsce rozpoczęła się pierwsza prawdziwie wakacyjna fala upałów. Piękna pogoda? Owszem. Ale też realne zagrożenie dla zdrowia – a nawet życia. Jak przetrwać gorące dni bez ryzyka przegrzania? Sprawdź, co radzi dr Piotr Kajfasz – internista i specjalista chorób zakaźnych, medycyny morskiej i tropikalnej z Grupy LUX MED.
Aleksandra Załęska
Wczoraj 11:03
Udostępnij
Upały – jak sobie radzić? Porady internisty

Upał to nie tylko dyskomfort. Może skończyć się dramatem

Wysokie temperatury nie tylko męczą – mogą poważnie zaszkodzić. Gdy organizm nie radzi sobie z nadmiarem ciepła, dochodzi do odwodnienia, przegrzania, a w skrajnych przypadkach – udaru cieplnego lub słonecznego.

Czym się różnią?
– Udar słoneczny to efekt długiej ekspozycji na słońce – działa tu bezpośrednie promieniowanie UV – wyjaśnia dr Kajfasz. – Udar cieplny może wystąpić nawet w cieniu, jeśli ciało zbyt długo poddawane jest wysokiej temperaturze.

Do tego dochodzi jeszcze wyczerpanie cieplne – łagodniejsza forma przegrzania, ale równie niebezpieczna, jeśli zostanie zignorowana.

Nie lekceważ tych objawów

Jeśli zauważysz u siebie lub u kogoś z otoczenia:

  • intensywne pragnienie i potliwość,

  • bóle głowy,

  • nudności,

  • zawroty głowy,

  • suchą, zaczerwienioną skórę,

  • przyspieszone tętno,

  • gorączkę powyżej 39°C,

  • dezorientację lub utratę przytomności –

działaj natychmiast.
– Objawy te to sygnały alarmowe. Udar cieplny może doprowadzić do śpiączki, niewydolności nerek, zaburzeń rytmu serca, a nawet wylewu – ostrzega lekarz z Grupy LUX MED.

Pierwsza pomoc – liczy się każda minuta

Jeśli podejrzewasz udar cieplny:

  1. Natychmiast przesuń osobę w chłodne, zacienione miejsce.

  2. Wezwij pogotowie – to priorytet.

  3. Schładzaj ciało okładami (pachy, kark, pachwiny).

  4. Nie podawaj nic do picia – może dojść do zachłyśnięcia.

W przypadku wyczerpania cieplnego, jeśli osoba jest przytomna – podaj chłodną wodę z elektrolitami.


Jak chronić się przed skutkami upałów?

Dr Kajfasz przypomina: profilaktyka to podstawa.

  • Pij 2,5–3 litry wody dziennie.
  • Unikaj słońca między 10:00 a 14:00.
  • Uprawiaj sport tylko rano lub wieczorem.
  • Noś lekką odzież, czapkę, okulary przeciwsłoneczne.
  • Używaj kremów z wysokim filtrem (SPF 50).
  • Unikaj alkoholu i ogranicz kofeinę.
  • Sprawdź, czy Twoje leki nie zwiększają wrażliwości na słońce.

Kto powinien szczególnie uważać?

Największe ryzyko przegrzania dotyczy:

  • osób starszych,

  • dzieci,

  • pacjentów z chorobami przewlekłymi (cukrzyca, nadciśnienie, choroby serca, otyłość),

  • osób przyjmujących leki (np. moczopędne, przeciwzapalne, doksycyklina).

– U niektórych leków nie sposób przewidzieć, jak zareagują w połączeniu z intensywnym nasłonecznieniem – mówi dr Kajfasz. – Fotodermatozy, odwodnienie, wzrost ciśnienia – to nie są sprawy, które można zignorować.

Podsumowanie? Nie daj się ugotować

Upał to nie pora na brawurę. Dbaj o siebie i bliskich – zwłaszcza seniorów, dzieci i osoby z problemami zdrowotnymi. Zwracaj uwagę na sygnały organizmu i nie czekaj, aż zrobi się niebezpiecznie. Latem zdrowy rozsądek jest równie ważny jak krem z filtrem.