Jak dziecięce doświadczenia sportowe kształtują nasze nawyki treningowe

Negatywne wspomnienia z lekcji WF-u mogą na długo zniechęcić do aktywności fizycznej. Eksperci wskazują na kluczową rolę właściwie prowadzonych zajęć i pozytywnych wzorców z domu.
Aleksandra Załęska
Dzisiaj 11:46
Udostępnij
Jak dziecięce doświadczenia sportowe kształtują nasze nawyki treningowe

Dzieciństwo programuje dorosłość

Najnowsze dane z raportu MultiSport Index 2024 pokazują niepokojący trend: co piąty dorosły Polak źle wspomina szkolne lekcje wychowania fizycznego, a w tej grupie aż 40% w ogóle nie ćwiczy – nawet sporadycznie. To mocny dowód na to, że pierwsze doświadczenia z aktywnością fizyczną pozostawiają trwały ślad w naszej psychice.

Statystyki są bezlitosne. Według Global Matrix 4.0 jedynie 16,8% polskich dzieci i młodzieży realizuje zalecenia WHO dotyczące codziennej 60-minutowej aktywności fizycznej. Konsekwencje? Gorsze zdrowie sercowo-naczyniowe, problemy z metabolizmem, skrócony sen i osłabione funkcjonowanie społeczne.

WF może motywować lub zniechęcać na lata

Konttrast między pozytywnym a negatywnym doświadczeniem z zajęć sportowych w szkole jest drastyczny. Dorośli, którzy z przyjemnością wspominają szkolny WF, w ponad 70% przypadków ćwiczą co najmniej raz w tygodniu. Z drugiej strony, osoby które postrzegały te lekcje jako przykry obowiązek, tylko w 20% pozostają aktywne.

Dr Ewa Niedzielska, ekspertka Fundacji MultiSport, wyjaśnia: "Dobrze zaplanowane zajęcia WF-u to inwestycja w przyszłość dziecka. Rozwijają nie tylko kondycję, ale też umiejętności społeczne i pewność siebie. Źle prowadzone lekcje działają odwrotnie – mogą na lata zniszczyć motywację do ruchu."

Co dzieci chcą zmienić w sporcie szkolnym?

Badania prowadzone w ramach programu Aktywne Szkoły MultiSport ujawniają konkretne oczekiwania uczniów:

  • Różnorodność aktywności zamiast monotonnych ćwiczeń
  • Dopasowanie poziomu trudności do indywidualnych możliwości
  • Motywującą postawę nauczyciela z ciekawymi pomysłami na zajęcia
  • Dostęp do profesjonalnego sprzętu i obiektów sportowych

Program odpowiada na te potrzeby, oferując zajęcia w klubach fitness pod okiem wykwalifikowanych trenerów. Dzieci poznają tam różnorodne formy aktywności – od treningu funkcjonalnego, przez ćwiczenia koordinacyjne, po jogi i pilates.

Rezultaty mówią same za siebie

Ewaluacja programu przyniosła konkretne wyniki:

  • 63% rodziców zauważyło wzrost aktywności swoich dzieci
  • Trzy na pięć uczestników uznało zajęcia za bardziej interesujące niż tradycyjny WF
  • Nauczyciele odnotowali większe zaangażowanie uczniów w lekcje sportowe

Dom to podstawa

Szkoła to nie wszystko. Wzorce z domu odgrywają równie ważną rolę w kształtowaniu postaw wobec aktywności fizycznej. Dane są jednoznaczne: 45% Polaków systematycznie trenowało w dzieciństwie z trenerami w klubach sportowych, i to właśnie ta grupa najczęściej pozostaje aktywna w dorosłym życiu.

Z kolei wśród osób, które nie miały dostępu do profesjonalnych zajęć pozaszkolnych (49% populacji), aż 65% dziś nie jest postrzeganych jako osoby aktywne fizycznie.

Szczególnie znaczący jest wpływ rodzinnych wzorców. Osoby, które dorastały w domach gdzie sport był codziennością, dziś znacznie częściej trenują regularnie. W grupie najbardziej aktywnych (ponad 3 godziny tygodniowo) aż 58% wychowywało się w sportowych rodzinach.

Inwestycja w przyszłość

Program Aktywne Szkoły MultiSport w obecnej edycji obejmuje 77 szkół podstawowych z 12 województw – od wielkich metropolii po mniejsze miejscowości. Trwa nabór na rok szkolny 2025/2026, dając kolejnym dzieciom szansę na pozytywne doświadczenia z aktywnością fizyczną.

To inwestycja, która procentuje przez całe życie. Właściwe podejście do sportu w dzieciństwie to fundament zdrowia, kondycji i jakości życia w dorosłości.