W miarę upływu lat funkcje trawienne są coraz mniej sprawne, dlatego jednym z warunków prawidłowego żywienia ludzi starszych jest utrzymanie diety na takim poziomie, aby zawarte w niej produkty nie przekraczały rzeczywistego zapotrzebowania. Po przekroczeniu około 64 roku życia zapotrzebowanie kaloryczne zmniejsza się. Wartość kaloryczna dziennych posiłków powinna się mieścić w granicach 1800-2200 kcal.Pożywienie osób starszych powinno być przede wszystkim:
· urozmaicone
· lekkostrawne
· wysoko wartościowe, ale o niższej wartości energetycznej niż dla młodych
Powinno ono zawierać dostateczną ilość białka, witamin i soli mineralnych zwłaszcza wapnia, potasu i żelaza.
Pięć posiłków zamiast trzech
Ważna jest regularność jedzenia. Ludzie starsi powinni jadać częściej, ale mniejsze objętościowo posiłki 4-5 razy dziennie. Przy sporządzaniu potraw należy uwzględnić stan uzębienia i układu trawiennego. Ludzie w wieku starczym nie mogą się przejadać. Zalecane są wysoko wartościowe oleje roślinne, zawierające niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT). Zmniejszają one zawartość cholesterolu w surowicy krwi, przez co zapobiegają przedwczesnemu starzeniu się naczyń. Należy spożywać dużo białka, zwłaszcza zwierzęcego. Jego dostateczne ilość zapobiega zanikowi mięśni i innych tkanek, co przeciwdziała równocześnie przedwczesnemu starzeniu się. Trzeba też pamiętać o piciu w dużych ilościach, szczególnie wody mineralnej.
Jadłospis starszaka
W jadłospisie osób starszych powinny często występować takie produkty jak:
· chude mięso
· twaróg
· sery
· słodkie i zsiadłe mleko
· owoce i warzywa (zawarta w nich celuloza wspomaga perystaltykę jelit, a wit. C unieszkodliwia cholesterol).
Bardzo ważny jest również sposób przygotowanie potraw. Dominować powinny potrawy gotowane bądź duszone z małą ilością tłuszczu.
[-------]
W wieku starszym rośnie zapotrzebowanie organizmu na witaminy; na witaminę C, A o 25%, witaminy grupy B o 50%, witaminę E o 100%. Należy zadbać o odpowiednią ilość w pokarmach substancji antyutleniających jak: witamina C, E, beta-karoten, selen, flawonoidy, glutation itp.
Dieta powinna dostarczać optymalną ilość innych składników mineralnych, a zwłaszcza magnezu i potasu, pierwiastków mających wpływ na regulację pracy serca i sprawność mięśnia sercowego.
U osób starszych następuje pogorszenie przyswajania składników mineralnych i witamin. Przewaga procesów katabolitycznych powoduje stopniowe ubytki wapnia z kośćca przy jednoczesnym ograniczeniu jego przyswajania z pokarmów. Podaż wapnia w pokarmach powinna wynosić 1 do 1,2 grama na dobę, najlepiej wapnia dobrze przyswajalnego, który występuje w produktach mlecznych.
Nie należy spożywać potraw ciężkostrawnych, tłustych i wzdymających, czas ograniczyć tłuszcze zwierzęce. Aby zapobiec przedwczesnemu starzeniu się naczyń ogranicza się spożycie żółtek i mięsa wieprzowego. Ponadto warto ograniczyć cukier w jego widzialnej postaci, czyli odstawić słodycze i słodzone napoje.
Zdrowe nawyki i brak używek
Dieta jest ważne, ale równie istotne jest zachowanie aktywnego trybu życia, dostosowanego oczywiście do możliwości. Aby utrzymać zdrowie aż do późnej starości należy wykluczyć picie alkoholu, mocnej kawy i herbaty oraz palenia tytoniu.
