Czym właściwie jest dermatoskopia?
– To jedno z podstawowych badań w dermatologii, które pozwala nam wcześnie wykryć niepokojące zmiany i odróżnić je od tych całkowicie łagodnych – tłumaczy lek. Bogumiła Medyńska, dermatolog z Centrum Medycznego Scanmed we Wrocławiu (American Heart of Poland).
Dermatoskopia to całkowicie nieinwazyjna procedura, podczas której lekarz ogląda znamiona w dużym powiększeniu za pomocą specjalnego urządzenia – dermatoskopu. Dzięki zintegrowanemu oświetleniu i około 10-krotnemu powiększeniu możliwa jest analiza barwy, kształtu, symetrii i głębszych struktur zmiany – rzeczy, których nie widać gołym okiem.
To badanie jest całkowicie bezbolesne i może być wykonywane zarówno u dorosłych, jak i dzieci – niezależnie od wieku.
Kto powinien szczególnie zadbać o badanie znamion?
Kontrola skóry powinna być stałym elementem profilaktyki u każdego, ale szczególnie istotna jest u osób:
-
o jasnej karnacji i wrażliwej skórze,
-
z dużą liczbą znamion,
-
z historią oparzeń słonecznych,
-
mających przypadki raka skóry w rodzinie.
– Jeśli zmiana nagle się powiększa, zmienia kolor, zaczyna swędzieć lub krwawić – nie zwlekaj. To sygnał, że trzeba skonsultować się z dermatologiem – ostrzega lek. Medyńska.
Jak wygląda badanie krok po kroku?
Samo badanie trwa zaledwie kilka minut. Lekarz przykłada dermatoskop bezpośrednio do skóry – często po uprzednim nałożeniu specjalnego płynu, który eliminuje odbicia światła i poprawia widoczność.
Do oceny ryzyka stosuje się specjalną skalę TDS (Total Dermatoscopic Score), która pozwala ocenić, czy znamię wymaga dalszej diagnostyki, obserwacji, czy może natychmiastowego usunięcia.
W przypadku pacjentów z grupy ryzyka (liczne znamiona, wywiad rodzinny, wcześniejsze zmiany nowotworowe), zaleca się kontrole co 3–6 miesięcy. Pozostałym wystarczy raz do roku – chyba że zauważą coś niepokojącego.
UV – cichy wróg Twojej skóry
Słońce, choć niezbędne do życia, może być również szkodliwe. Ekspozycja na promienie UVA i UVB uszkadza DNA komórek skóry, co z czasem może prowadzić do mutacji nowotworowych.
– Największe ryzyko przypada na godziny między 11:00 a 16:00. W tym czasie najlepiej ograniczyć przebywanie na słońcu i zawsze stosować kremy z wysokim filtrem SPF 50+ – radzi ekspertka z Centrum Medycznego Scanmed.
Pamiętaj też, że filtry należy nakładać co 2–3 godziny, a także po każdej kąpieli – również w pochmurne dni.
Dlaczego warto być czujnym?
Lato to moment, w którym najłatwiej przeoczyć pierwsze objawy niepokojących zmian – skóra często jest opalona, znamiona wyglądają inaczej, a złudne poczucie "zdrowego koloru" może usypiać naszą czujność.
Tymczasem czerniak – jeden z najgroźniejszych nowotworów skóry – może rozwijać się bardzo szybko, a jego wczesne wykrycie często decyduje o życiu pacjenta. Dlatego kontrola znamion, właściwa ochrona przeciwsłoneczna i konsultacje z dermatologiem to elementy, o które warto dbać tak samo, jak o dietę czy aktywność fizyczną.
Pamiętaj: zdrowa skóra to nie tylko kwestia wyglądu – to bariera ochronna dla całego organizmu.
Dbaj o nią z taką samą uwagą, jak o serce, stawy czy mięśnie.
