Stabilizacja przy nadmiernej ruchomości stawów
Zakres ruchomości stawów jest indywidualną cechą każdego z nas. Stan określany mianem wiotkości stawów może wynikać z typu budowy ciała, jak również bywa składową zespołów wad wrodzonych, w których dochodzi do zaburzenia struktury kolagenu – podstawowego białka tworzącego więzadła i torebki stabilizujące staw
Nadmierny zakres ruchomości stawów zwiększa ryzyko urazów skrętnych, przeciążeń, a także wad postawy i związanych z nimi postępujących zniekształceń i przewlekłych zespołów bólowych narządu ruchu. Okres szczególnie niebezpieczny to skok wzrostu w okresie krytycznym posturogenezy (dziewczęta -10-13 lat, chłopcy - 13-14 lat). W tym okresie następuje intensywny przyrost długości kończyn dolnych i tułowia, zmiana proporcji ciała oraz dotychczasowego układu środków ciężkości. Pojawiają się objawy fizycznego i psychicznego zmęczenia dziecka, postawę cechuje niedbałość i wiotkość. Okres tzw. skoku pokwitaniowego jest okresem dużej dysharmonii rozwojowej. Następuje szybki rozwój kośćca, za którym nie nadąża rozwój mięśni, towarzyszy temu przesunięcie środka ciężkości ciała ku górze (spowodowane intensywnym wzrostem kończyn dolnych). Wszystko to może prowadzić do zaburzeń statyki i postawy ciała.
Postępowanie lecznicze albo zapobiegawcze zależy od przyczyny dysfunkcji i stopnia jej nasilenia.
Należy unikać sytuacji grożących urazem, np. sportów kontaktowych, ostrej gry w piłkę. Zasadne jest stosowanie ćwiczeń mających na celu wzmacnianie mięśni stabilizujących prawidłową postawę ciała z jednoczesną stabilizacją stawów. I tu najkorzystniejszymi są ćwiczenia równoważne tzw. proprioceptywne, które same w sobie sa fenomenalne. Już stojąc czy ćwicząc na niestabilnym podłożu (np. piłka fitball, roller czy tzw. beret ) zapewniamy prawidłowe ustawienie stawów z jednoczesnym angażowaniem i wzmacnianiem adekwatnym do potrzeb, większej ilości mięśni tzw.okołostawowych, czyli tych które mogą zwiększać stabilizacje danego stawu.
Zalecane są również proste ćwiczenia, jak np.: stanie na jednej nodze, początkowo na twardym stabilnym podłożu, a stopniowo można podnosić poziom trudności zadania poprzez zmianę podłoża, wykorzystując do tego np. poduszki sensomotoryczne
Osobiście zalecam już w łazience np. Podczas codziennego mycia zębów.
Należy zadbać o optymalną ilość codziennego ruchu, ponieważ konsekwencją sedenteryjnego trybu życia jest ograniczenie i zubożenie praktycznych form ruchowych oraz osłabienie mięśni, co z kolei znacząco sprzyja progresji zniekształceń i zaburzeń funkcji narządu ruchu . Dziecku z hipermobilnością należy wskazać pływanie ze względu na zachodzące w środowisku wodnym odciążenie stawów, które pozwala na zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz ograniczenie uszkodzenia danego stawu w wyniku nieprawidłowej jego pracy.
Wskazana jest jazda na rowerze zarówno stacjonarnym, jak i niestacjonarnym, która pomaga nie tylko wzmocnić cały organizm, ale również odciąża stawy Oczywiście przy adekwatnym - ergonomicznym ustawieniu wysokości siodełka i kierownicy – zapewniających prawidłową postawę dziecka .Zdecydowanie przeciwwskazane jest nadmierne rozciąganie i stretching, za to jak najwięcej ćwiczeń z zaburzeniem równowagi.
Dziękuje mojej wnuczce Mai za udział w sesji .
Dr Jolanta Ignaszewska-Kuhbauch
www.fit.pl