Ma to być posiłek przygotowany na bazie roślin strączkowych – takich jak soczewica, fasola czy ciecierzyca – bez jakichkolwiek dodatków odzwierzęcych.
To ogromny krok w stronę prozdrowotnego żywienia dzieci i młodzieży, ale także odpowiedź na międzynarodowe zalecenia tzw. diety planetarnej, która promuje więcej produktów roślinnych, lokalnych i sezonowych.
Dlaczego ta zmiana jest tak ważna?
Prezeska Fundacji ProVeg, Patrycja Homa, podkreśla, że roślinne posiłki w szkołach to nie tylko dbałość o zdrowie najmłodszych, ale również o środowisko.
Wskazuje także, że wiele sugestii organizacji społecznych – m.in. dopuszczenie napojów roślinnych jako zamienników mleka, zupy na wywarach warzywnych czy roślinne opcje dla uczniów niespożywających produktów odzwierzęcych – zostało w projekcie uwzględnionych.
To oznacza, że szkoły będą mogły realnie tworzyć zdrowsze, bardziej różnorodne menu.
Kogo obejmą zmiany?
Zmiana dotyczy imponującej liczby:
➡ 6,8 mln dzieci i młodzieży
➡ uczęszczających do 36 tysięcy placówek w całej Polsce.
Projekt rozporządzenia będzie obowiązywał wszystkie przedszkola, szkoły podstawowe i średnie – bez wyjątków.
Co dokładnie zakłada nowe rozporządzenie?
Nowe przepisy obejmują zarówno zasady żywienia zbiorowego, jak i zasady sprzedaży produktów w sklepikach szkolnych.
Najważniejsze zmiany roślinne w stołówkach:
-
Przynajmniej raz w tygodniu w pełni roślinny obiad na bazie strączków.
-
Roślinna alternatywa obowiązkowa dla każdego, kto nie je produktów odzwierzęcych – niezależnie od menu dnia.
-
Zupy minimum dwa razy w tygodniu mają powstawać na wywarze warzywnym.
-
Możliwość sprzedaży napojów roślinnych i alternatyw nabiału, pod warunkiem wzbogacenia ich w wapń i B12 oraz spełnienia norm cukru, soli i tłuszczu.
-
Ograniczenie potraw smażonych i większy nacisk na produkty lokalne, sezonowe i ekologiczne.
To zmiany, które mogą realnie wpłynąć na zdrowie i nawyki żywieniowe młodego pokolenia.
Program „Szkoła na Roślinach” – wsparcie dla stołówek
ProVeg od kilku lat pomaga szkołom w wprowadzaniu kuchni roślinnej.
W ramach programu Szkoła na Roślinach:
-
stołówki biorą udział w szkoleniach prowadzonych przez Katarzynę Gubałę,
-
kucharki i kucharze uczą się nowych receptur, planowania menu i kreatywnego podawania roślinnych posiłków,
-
uczestnicy wspólnie tworzą autorskie, zdrowe menu zgodne z nowymi wytycznymi.
Koordynatorka projektu, Katarzyna Płaza, podkreśla, że dzieci chętnie sięgają po roślinne dania, jeśli są dobrze przygotowane i atrakcyjnie podane.
Dlaczego roślinne obiady to dobry kierunek?
Zmiany w stołówkach mogą przynieść szereg korzyści:
✔ lepsza profilaktyka otyłości i cukrzycy typu 2
✔ nauka świadomych wyborów żywieniowych
✔ mniejsze obciążenie środowiska
✔ większa różnorodność w menu
✔ możliwość zmiany nawyków całych rodzin
Rozporządzenie ma wejść w życie 1 września 2026 r., ale już teraz szkoły mogą korzystać z programów wsparcia, by przygotować się do zmian.